Lombardsijde
Dorp met stadsrechten
Lombardsijde ontstond willicht in de 12de eeuw als klein vissershaventje (-yde) aan een kreek in de buurt van de Ijzermonding. In 1248 kreeg het stadsrechten van Margareta, gravin van Vlaanderen. Lombardsijde beschikte toen over hallen, een schepenhuis, een hospitaal en een jaarmarkt. Het was een centrum van de haringvangst. Door het verzanden van de kreek, waardoor de toegang tot zee steeds moeilijker werd, boette Lombardsijde aan belang in ten voordele van Nieuwpoort. In 1413 verkocht graaf Jan Zonder Vrees Lombardsijde zelfs aan Nieuwpoort.
Plundering en vernieling
Het ging Lombardsijde niet voor de wind. In de loop van de 14de en 15de eeuw, tijdens de Honderdjarige Oorlog, werd het plaatsje herhaaldelijk geplunderd en vernield door Engelse en Franse troepen. Het overleefde ternauwernood. Ook de religieuze troebelen van de 16de en 17de eeuw, tussen de katholieken en protestanten, spaarden Lombardsijde en zijn bevolking niet. Het triestige hoogtepunt was de Slag bij Nieuwpoort op 2 juli 1600, die uitgevochten werd in de duinen en op het strand van Lombardsijde. In het strijdgewoel tussen het Spaanse en Staatse leger lieten niet minder dan 4700 soldaten het leven. De schade aan de infrastructuur was navenant.
Ster der Zee
Uit die duistere periode stamde ook de devotie tot Onze-Lieve-Vrouw van Lombardsijde, die zich kristalliseerde rond een aangespoeld, miraculeus Mariabeeld. Het voormalige stadje werd hierdoor een belangrijk bedevaartsoord voor vissers en, meer in het bijzonder, voor Ijslandvaarders. Tot eind 19de eeuw bleef Lombardsijde een bescheiden kustdorp dat leefde van visserij en van land- en tuinbouw.
Lombartzyde-Bains
Grootgrondbezitter Benjamin Crombez, stichter van Nieuwpoort-Bad, ondernam eind 19de eeuw een poging om ook in Lombardsijde een badplaats op te richten. De Eerste Wereldoorlog, die het dorp volledig van de kaart veegde, betekende echter het einde van deze toeristische droom.
.svg){kind=small}
